Güneş enerjisi, elektrik sarfiyatının yüksek olduğu alanlarda devreye sokuluyor. Alman uzmanlar tarafından geliştirilen bir teknoloji, güneş enerjisinin soğutma amaçlı kullanmaya da olanak sağlıyor.

Berlin de Reineck isimli bir doktor muayenehanesindeyiz. İçerideki tıbbi makinelerin enerji ihtiyacı dudak uçuklatan cinsten. Örneğin manyetik rezonans cihazının içindeki mıknatıs sadece eksi 273 santigratta çalışıyor. Cihaz sıvı helyumla soğutuluyor. Helyum pompası durmaksızın çalıştığı için, onun da ayrıca soğutulması gerekiyor. Bu da soğuk su vasıtasıyla yapılıyor. Ancak buradaki suyun soğutulma yöntemi biraz alışılmışın dışında. Kullanılan su, bir yıldan bu yana güneş enerjisi sayesinde soğutuluyor.

Projenin mühendisi Volker Clauss "Soğutucuyu harekete geçiren güç kaynar su. Suyu buharlaştırıyoruz. Ve bu buharlaşma sırasında bir soğutma etkisi ortaya çıkıyor. Bu aynı ıslak elimi rüzgâra tutmak gibi... Islaklık buharlaşıyor ve ortaya bir serinlik çıkıyor. Muayenehaneyi de bununla soğutuyorum. Yani soğuk su, sıcaklık dönüştürücü borularla aktarılıyor. Soğutulmuş hava da ventilatörle kapalı yerlere veriliyor." sözleriyle sistemin işleyişini anlatıyor.

Dev bir buzdolabı gibi …

Clauss prensipte tüm sistemin dev bir buzdolabı gibi çalıştığını belirtiyor. Tek fark buzdolabını çalıştıran enerjinin prizden değil, güneş panelinden sağlanması. Clauss, bir kilovat ısıdan, 700 ila 800 vat soğutma enerjisi üretebildiklerini söylüyor.

Ancak sistemin bir dezavantajı var. O da çok büyük ve çok ağır olması. Sadece soğutucu ortalama yarım ton ağırlığında. Bir de bunun üstüne konteyner, su tankı ve 30 ila 60 metrekarelik bir alanı kaplayan bir de güneş paneli ekleniyor. Tüm sistemin maliyeti 30 ile 40 bin euro arasında. Bu yeni sistem özellikle içinde büyük bilgisayarlar, ler veya teknik kontrol merkezleri gibi fazla ısınma problemiyle karşı karşıya olan ve düz bir çatıya sahip işyerleri ile muayenehaneler için elverişli.

Küçük modelleri de çıkacak …

Sortech in şirket yetkilisi W Oblin, önümüzdeki yıldan itibaren evlerde ve küçük işyerlerinde de kullanılabilecek daha küçük bir soğutucunun piyasaya sürüleceğini belirtiyor. Oblin, "Şimdiye kadar monte ettiğimiz makinelerin bir bölümü Almanya daydı. Ancak asıl hedef sıcaklığın biraz daha yüksek olduğu İspanya, Avusturya, İtalya gibi ülkeler. Kısa süre önce Ürdün de de bir güneşle soğutma sistemi kurduk. Özellikle Ortadoğu dan çok talep alıyoruz.  İsteseydik Kore, Japonya, Çin, ABD ve Güney Afrika ya makine gönderebilirdik. Çünkü bu ülkelerin hepsinden sipariş aldık." diyor.

Oblin, piyasadaki rekabete dayanabilmeleri için henüz birkaç yıla daha ihtiyaç duyduklarını, öncelikle maliyeti biraz daha düşürmeleri gerektiğini belirtiyor.

Kullananlar memnun …

Berlin deki muayenehanesinde sistemi kullanan Dr. Margit Reichel ise, yaptığı yatırımdan hiç pişman olmadığını söylüyor. Reichel,"Hesaplarımıza göre, elektrik giderleri ayda yaklaşık 700 euro düştü. Bu, elektrik faturamızın yılda 8 400 euro düşeceği anlamına geliyor.   Elektrik masrafını yaklaşık dörtte bir oranında azaltabilmek gerçekten harikulade." açıklamasını yapıyor.

dw-world.de / yaşam / 10 Temmuz 2009